Ćw. 7. Makieta mapy

Etapy tworzenia mapy

• Etap koncepcyjny – pomysł na mapę

• Etap redakcyjny - merytoryczne i graficzne opracowanie map

• Etap wykonawczy - "produkcja" map 

 ETAP KONCEPCYJNY

1. Zbieranie materiałów – poszukiwanie źródeł danych

Materiały kartograficzne

• Materiały podstawowe 
• mapy podkładowe
• roczniki statystyczne, inne dane
• Materiały uzupełniające
• wykorzystywane do prawidłowej generahzacji
• Materiały pomocnicze,
• przeważnie informacje tekstowe – odpowiednia literatura

Należy wziąć pod uwagę: 

• skalę mapy podkładowej (powinna być większa od tworzonej mapy),  
• odwzorowanie, 
• zakres treści,
• aktualność informacji

2. Opracowanie makiety mapy

MAKIETA MAPY - schematyczny rysunek przedstawiający układ podstawowych elementów kompozycyjnych mapy: rozmieszczenie tytułu, legendy, ewentualnych kartonów uzupełniających

określa także format mapy i zasięg przedstawianego terytorium

ETAP REDAKCYJNY

1. Opracowanie legendy mapy

ZASADY KONSTRUKCJI LEGENDY

• Znaki w legendzie muszą być takie same jak na mapie (wielkość, kształt, kolor)
• Może być umieszczona w polu mapy lub, szczególnie w wypadku bardzo rozbudowanej legendy, poza ramką. Nie powinna sprawiać wrażenia „wciśniętej”.
• powinna objaśniać wszystkie znaki z zasadniczej treści mapy, można natomiast pominąć objaśnianie znaków z treści podkładowej i znaków, których objaśnienia są oczywiste
• Znaki w legendzie powinny być pogrupowane
• pod względem rodzaju znaków (powierzchniowe, liniowe i punktowe)
• pod względem rodzaju obiektów, które reprezentują (obiekty antropogeniczne, obiekty ukształtowania terenu, obiekty wodne).
• Opisy sygnatur zamieszczonych w legendzie powinny być wyrównane do lewej.
• Wszystkie napisy rozpoczyna się małą literą, używa się wyłącznie liczby mnogiej (nawet jeśli na mapie występuje tylko jeden obiekt z danej kategorii)

 2. Konstrukcja znaków kartograficznych

ZASADY KONSTRUKCJI SYSTEMU ZNAKÓW KARTOGRAFICZNYCH

• czytelności i rozróżnialności,
• poglądowości,
• hierarchicznego uporządkowania,
• logicznego grupowania,
• równowagi graficznej

3. Generalizacja kartograficzna

GENERALIZACJA KARTOGRAFICZNA - przeprowadzone w sposób celowy: wybór, uproszczenie I uogólnienie przedstawianych na mapie obiektów I zjawisk odpowiednio do jej przeznaczenia, tematyki i skali oraz właściwości przedstawianego obszaru

4. Rozmieszczenie napisów

ZASADY ROZMIESZCZANIA NAPISÓW NA MAPACH

• Przynależność napisu do określonego obiektu geograficznego nie może budzić żadnych wątpliwości
• Napisy powinny w możliwie niewielkim stopniu zakłócać treść mapy,
• należy unikać krzyżowania napisów z sygnaturami liniowymi,
• Znaki liniowe o tej samej lub zbliżonej barwie pod napisami należy przerywać.
• Napisy powinny pomagać w rozpoznawaniu położenia, zasięgu i hierarchicznego zróżnicowania opisywanych obiektów
• Dzielenie wyrazów w nazwach pisanych w dwóch wierszach jest niedopuszczalne
• Napisów ukośnych i pionowych nie należy pisać do góry nogami
  napisy pionowe po lewej stronie arkusza opisuje się z dołu do góry, a po prawej - odwrotnie.
• Najpierw rozmieszcza się napisy duże odniesione do większych powierzchni, a następnie napisy małe.
• Należy unikać rozmieszczenia napisów na liniach siatki.

oznaczenia obiektów punktowych 

• umieszcza się albo poziomo (na mapach w dużych skalach), albo równolegle do równoleżników (na mapach przeglądowych).
• nazwy miejscowości umieszcza się obok, nad lub pod obiektem, w zależności od miejsca, jakim dysponujemy
• najlepiej napis umieścić na prawo i nieco wyżej od oznaczonego obiektu Nazwy powinny być umieszczone w całości na powierzchni lądu lub wody
• Napis należy umieścić po lej samej stronie rzeki, po której leży miejscowość, do której się on odnosi.
• Należy unikać nadmiernego zagęszczenia nazw w miejscach dużego skupienia obiektów i rozmicszczać je na zewnątrz tego skupienia.

oznaczenia obiektów liniowych (np. rzeki) 

• umieszcza się równolegle do linii, wybierając miejsca bez skomplikowanych zgięć, w miarę możliwości nad linią

Napisy umieszczane w obrębie powierzchni, do której  odnoszą, przebiegają wzdłuż podłużnej osi opisywanego obszaru, nie dotykając jednak jego granic

• Napisy skośne nigdy nie powinny przebiegać wzdłuż linii prostej; należy je lekko, ale równomiernie wyginać.